Magazyn Operowy Adama Czopka

Opera, operetka, musical, balet

Aktualności

Faust w Bydgoszczy

Opera Nova w Bydgoszczy na 8 października z zapowiada premierę „Fausta” Charlesa Gounoda, jednej z najpiękniejszych oper romantycznych, której libretto oparte zostało na dramacie Johanna Wolfganga Goethego.

afisz premiery Fausta

To wspaniałe dzieło Goethego od samego początku pobudzało wyobraźnię kompozytorów. Berlioz, Liszt, Schumann skomponowali w oparciu o temat Fausta dzieła symfoniczne. Gounod, Boito oraz książę Adam Radziwiłł skomponowali operę pod takim samym tytułem, a Arrigo Boito swojego Mefistofelesa. Niestety, pierwsza nie wytrzymała próby czasu, druga stosunkowo rzadko gości na scenie. Tak na dobrą sprawę z wielu dzieł scenicznych jedynie pięcioaktowa opera Gounoda pozostaje w żelaznym repertuarze teatrów operowych. Prapremiera Fausta odbyła się 19 marca 1859 roku w paryskim Théâtre Lyrique, gdzie cieszyła się stale rosnącym powodzeniem, co sprawiło, że dziełem zainteresowała się Wielka Opera Paryska. Na potrzeby tej premiery kompozytor dopisał scenę baletową, słynną Noc Walpurgii. Zmienione też zostały mówione dialogi, w ich miejsce pojawiły się recytatywy. Za przykładem Opery Paryskiej poszły sceny: Londynu, Sankt Petersburga, Budapesztu, Nowego Jorku, Venecji i Mediolanu. Spory udział w utrwalaniu światowej popularności Fausta ma polskie rodzeństwo Reszków. Józefina Reszke uchodziła za wspaniałą odtwórczynię partii Małgorzaty, podziwiano ją w tej partii w Wenecji, Paryżu Madrycie, Mediolanie oraz Warszawie. Jan był podziwianym wykonawcą roli Fausta, cenił go sam Gounod, na jego życzenie Jan wystąpił 4 listopada 1887 roku w 500 przedstawieniu Fausta na scenie Opery Paryskiej. Oczywiście Edward Reszke, najwspanialszy bas swoich czasów, zdobywał serca publiczności i sławę, jako znakomity Mefisto w tej operze.

 Muzykę Fausta charakteryzuje niezwykła melodyjność i śpiewność, a wspaniała instrumentacja zespala ją z akcją dramatyczną w nierozłączną całość. Partie wokalne dają śpiewakom wyjątkowo piękne pole do popisu. Publiczność z wielkim entuzjazmem przyjmuje arie Małgorzaty, tytułowego Fausta, Walentego oraz pieśni Mefista. Daje się też porwać efektownym scenom chóralnym, szczególnie pięknemu walcowi z II aktu i scenie z mieczami otwierającej 2 scenę IV aktu. Do najbardziej znanych fragmentów należą: aria Małgorzaty „z klejnotami” cavatina Fausta „Bądź pozdrowiony domku biały”, aria o „Złotym cielcu” oraz cyniczna serenada Mefista. Oczywiście zawsze wielką atrakcją jest bajeczna i tajemnicza  Noc Walpurgii.   

 W Polsce po raz pierwszy wystawiono Fausta w warszawskim Teatrze Wielkim w 1865 roku, co stało się początkiem wielkiej popularności tej opery na naszych scenach. Tylko w ostatnim dziesięcioleciu wystawiły go teatry w Warszawie, Łodzi, Bytomiu, Krakowie i Wrocławiu. W Operze Bydgoskiej wystawiono Fausta pierwszy raz w grudniu 1960 roku, była to jedna z pierwszych premier nowo powstałej instytucji. W głównych partiach wystąpili wówczas: Lidia Skowron – Małgorzata, Stefan Cejrowski – Faust, Robert Sauk – Mefisto, Leonard Korsak – Walentyn. Dyrygował Zdzisław Bytnar, choreografię Nocy Walpurgii opracował Rajmund Sobiesiak, scenografia była dziełem Stanisława Bąkowskiego. Reżyserował Hugon Moryciński.

afisz Bydgoskiego Festiwalu Operowego

Najnowszą bydgoską inscenizację zrealizuje zespół: Piotr Wajrak – kierownictwo muzyczne, Paweł Szkotak – reżyseria, Mariusz Napierała – scenografia, Martyna Konter – kostiumy oraz Iwona Runowska- choreografia. W obsadzie m.in. Sylwester Kostecki, Janusz Ratajczak, Łukasz Załęski, Magdalena Polkowska, Magdalena Chmielecka, Jacek Geszta, Arkadiusz Anyszka oraz Małgorzata Ratajczak.

Premiera najnowszej inscenizacji Fausta będzie zarazem inauguracją XXVIII Bydgoskiego Festiwalu Operowego, który trwał będzie od 8 do 22 października. Zaproszone przez organizatorów zespoły zaprezentują w ramach festiwalu między innymi: balet Gisele Adolphe Adama (Lwowski Narodowy Teatr Opery i Baletu), Don Carlosa Giuseppe Verdiego (Litewski Narodowy Teatr Opery i Baletu z Wilna), oraz Aidę Giuseppe Verdiego (Opera Bałtycka w Gdańsku). Ponadto w programie festiwalu znalazły się: Proces opera  Philipa Glassa wg Franza Kafki (Opera na Zamku w Szczecinie), Don Desiderio Józefa M.K. Poniatowskiego (Opera Śląska w Bytomiu). Na zakończenie Opera z Bańskiej Bystrzycy zaprezentuje operę Eva słowackiego kompozytora Josefa B. Forstera.

Adam Czopek