Magazyn Operowy Adama Czopka

Opera, operetka, musical, balet

Aktualności

Igraszki miłosne Carmen w Krakowie

Opera Krakowska kończy sezon premierą baletową. Na 7 czerwca zapowiedziano premierę dwuczęściowego wieczoru baletowego Igraszki miłosne Carmen. Jego bohaterką będzie Carmen, której burzliwa historia od lat budzi wyobraźnię twórców, nie tylko kompozytorów, czy choreografów ale też poetów i malarzy.

Pierwszymi, którzy sięgnęli po nowelę Carmen Propera Mériméego, byli Henri Meilhac i Ludovic Halevy, autorzy libretta czteroaktowej opery Carmen Georges’a Bizeta. To właśnie ten kompozytor uczynił z niej operową heroinę, która zdobyła świat, stając się ucieleśnieniem niezależnej kobiety idącej za głosem serca i wolności erotycznej. Bizet wykorzystując hiszpański koloryt muzyki stworzył coś co zainspirowało wielu kompozytorów do naśladownictwa. Niestety premiera – 3 marca 1875 opery w paryskiej Opéra Comique nie odniosła takiego sukcesu, o jakim marzył kompozytor, choć później okazała się jego najpopularniejszym dziełem. Bizet zmarł zaledwie trzy miesiące po premierze na rozległy zawał serca. Z czasem Carmen zyskała jednak uznanie stając się jedną z najpopularniejszych oper na świecie. To z kolei zainspirowało choreografów, w 1931 roku w Moskwie wystawiono pierwszą wersję baletową, jej autorem był Kasjan Golejzowski.

Plakat Marzeny Mysłek

Popularność muzyki Bizeta zainspirowała choreografów do tworzenia kolejnych układów w oparciu o muzykę tej opery. Pierwszym był Roland Petit, którego balet Carmen miał swoją prapremierę w 1949 roku w Londynie, dwa miesiące później balet wystawiono w Paryżu. Stało się to początkiem jego światowej kariery. W 1967 roku muzyczne motywy i tematy z Carmen Bizeta wykorzystał Rodion Szczedrin tworząc suitę baletową dla swojej żony Mai Plisieckiej, która wymarzyła sobie wykreowanie bohaterki z krwi i kości, namiętnej, wyzwolonej, biorącej z życia to czego sama zapragnie. I w tym przypadku prawykonanie 20 kwietnia 1967 roku, na scenie Teatru Bolszoi w Moskwie, okazało się sukcesem, który sprawił, że Carmen w formie baletu  zaczęły wystawiać najbardziej znane zespoły baletowe na świecie. Polska prapremiera miała miejsce w czerwcu 1977 roku w Operze Śląskiej w Bytomiu, choreografia była dziełem Henryka Konwińskiego. Do historii światowego baletu przeszły choreografie: Alberto Alonso, Borisa Slovaka, Johna Cranko, Maksa Eka.  

Krakowski spektakl Igraszki miłosne Carmen będzie autorskim pomysłem Jacka Tyski, który w swoich układach choreograficznych zamierza wykorzystać i połączyć elementy tańca klasycznego i współczesnego. Motywem przewodnim pierwszej części będzie skomponowana w 1915 roku muzyka Manuela de Falli do baletu El Amor Brujo. Widzowie poznają historię dzieciństwa Carmen, wzbogaconą opowieścią o burzliwych relacjach z matką i śmierci ojca. Część ta kończy się ślubem Carmen z Don Jose, który zostaje powołany do wojska.

Druga część oparta będzie na muzyce suity Rodiona Szczedrina.  Dorosła Carmen zakochuje się w Escamillo, pomimo wcześniejszej relacji z Don Jose. W obliczu zdrady i ogromnej zazdrości Don Jose zabija Carmen, a także dezerteruje z wojska. Rozpoczyna się pogoń za dezerterem, którego na samym końcu udaje się schwytać i wymierzyć mu karę.

Zespół pozostałych realizatorów stworzą; Stefania Chiarelli – scenografia, Marta Koncewoj – projekty kostiumów oraz Paweł Murlik – reżyseria świateł. Pod względem muzycznym premierę przygotuje i poprowadzi Joachim Kołpanowicz.

Adam Czopek