Dzisiaj Praska Opera Państwowa jest jedną z czterech scen Teatru Narodowego w Pradze. Jej historia rozpoczęła się 5 stycznia 1888 roku, jako Neuses Deutsches Theatrer. Pierwszą operą jaka w nowym gmachu wybrzmiała byli Śpiewacy norymberscy Ryszarda Wagnera. Statni Opera w Pradze pierwotnie była teatrem niemieckim. Inicjatorami jego powstania byli wpływowi i bogaci Czesi niemieckojęzyczni, którzy budowę gmachu powierzyli Alfonsowi Wertmüllerowi. Pierwszym dyrektorem teatru został Paul Neuman, wielki entuzjasta twórczości Wagnera, który w latach 1888 – 1910 dal ponad 600 przedstawień wagnerowskich dzieł. Neorenesansowy budynek z bogatym neorokokowym wnętrzem, zaprojektowany przez wiedeńskich architektów Ferdynanda Fellnera i Hermanna Helmera. uchodził za jeden z najpiękniejszych tego typu teatrów w Europie. Był bogatszy pod względem architektonicznym i miał większą widownię niż oddane kilka lat wcześniej praskie Narodne Divadlo. Teatr kilkakrotnie zmieniał nazwę; Neues Deutsches Landdestheater (do 1938 roku), zmieniono na Opera Niemiecka (lata 1939 – 1944), która w latach 1949 – 1992 nosiła nazwę Smetanowe Divadlo, to z kolei od 1 kwietnia 1992 roku zmieniono na Statni Opera. Dzisiaj najczęściej używa się określenia Opera Państwowa.

Od 2012 roku scena jest częścią Teatru Narodowego w Pradze. Pierwotnie gmach był miejscem gdzie wystawiano niemiecką operę i dramat. Na jego scenie występowali zarówno czysto niemieckojęzyczni aktorzy i śpiewacy teatralni, jak i czesko-niemieccy aktorzy dwujęzyczni. Historia tej sceny odnotowała występy największych śpiewaków by wspomnieć: Nelly Melbę, Marię Jeriztę, Emmę Calve, Lilli Lehman, Enrico Caruso, Beniamino Giglli, Hansa Hottera. W czasach nam bliższych oklaskiwano tutaj: Gabrielę Benaczkową, Editę Gruberową, Ewę Randową. Helenę Obrazcową, Ewę Marton i Marię Guleghinę. Podobnie jest w przypadków znanych dyrygentów, którzy prowadził przedstawienia ich listę otwierają: Richard Strauss, Gustaw Mahler oraz Otto Kremperer, Erich Kleiber, Karl Böhm.

Początkowo repertuar w znacznej części bazował na niemieckich autorach (Goethe Schiller) i kompozytorach (Wagner, Weber, Nicolai, Flotow), jednak z czasem rozbudowano repertuar – szczególnie operowy – o dzieła Smetany, Dvořaka, Fibicha. Na tej scenie miały miejsce prapremiery opery Niziny d’Alberta (15 listopada 1903) oraz Erwartung Schönberga (6 czerwca 1924). Oczywiście szeroko pojęta klasyka operowa też była obecna w repertuarze, w końcu bez Verdiego Donizettiego czy Belliniego i Pucciniego żaden teatr operowy na świecie nie może funkcjonować na dłuższą metę.

5 stycznia 2020 roku, specjalnym koncertem dokonano uroczystego otwarcia teatru po gruntownej przebudowie i modernizacji gmachu, która rozpoczęła się w 2016 roku. Ostatnią operą jaką tutaj oglądano przed remontem była Turandot Pucciniego. Podczas remontu teatr otrzymał najnowocześniejsze wyposażenie techniczne, jednocześnie wszędzie tam gdzie było to możliwe wrócono do pierwotnego kształtu i wyglądu z 1888 roku. Jedną z ważniejszych prac podczas remontu był otworzenie, przez Martina Černyego, oryginalnej kurtyny Eduarda Veitha, która zaginęła w niejasnych okolicznościach w 1945 roku. 

Po remoncie rozpoczęła się w teatrze nowa era, co jest szczególne widoczne w rozbudowanym – i różnorodnym stylistycznie –  repertuarze operowym i baletowym, który liczy ponad czterdzieści pozycji, co jest swoistą rywalizacją z Narodnim Divadlem, najważniejszą czeską sceną operową. Oczywiście najistotniejszą sprawą, nie tylko zresztą Statni Opera, jest dbanie o repertuar narodowy. Dzieła Bedřicha Smetany, Antonina Dvořaka, Zdenĕka Fibicha, Bohuslav Martinu, Leoša Janačka, stanowię podstawę repertuaru wszystkich czeskich scen. Oczywiście szeroko pojęta klasyka operowa i baletowa ma również swój udział w budowaniu repertuaru, podobnie jak dzieła współczesnych kompozytorów. 

W bieżącym sezonie można na tej scenie obejrzeć między innymi: Traviatę  i Aidę Verdiego, Napój miłosny Donizettiego, Cyganerię i Madama Butterfly Pucciniego, Holender tułacz Wagnera oraz balet klasyczny Coppelia.  W styczniu i lutym 2025 roku Opera Narodowa wraca do festiwalu poświęconego twórczości Giuseppe Verdiego. Wznawiany festiwal będzie miał w swoim repertuarze: Nabucco, Makbeta, Rigoletto, Traviata, Aidę i Otella. Z ciekawszych wydarzeń tego sezonu, przewidziano jeszcze premierę Jenufy Leoša Janačka w reżyserii Calixtoi Bieito.

Adam Czopek