Jednym z wydarzeń trwającego właśnie 26 Letniego Festiwalu Opery Krakowskiej będzie zapowiedziane na piątek 27 czerwca przedstawienie Tosci Giacomo Pucciniego. Tym razem nie scena Opery Krakowskiej, lecz Dziedziniec Arkadowy Zamku Królewskiego na Wawelu będzie miejscem, gdzie rozbrzmiewać będzie piękna muzyka tej wspaniałej opery. Prezentowana będzie inscenizacja Laco Adamika, do której scenografię zaprojektowała Barbara Kędzierska. To jedno z najstarszych przedstawień Opery Krakowskiej, jego premiera odbyła się w maju 1997 roku na scenie Teatru im. Juliusza Słowackiego, i od tego czasu pozostaje w repertuarze tej sceny, ciesząc się dużą popularnością.
Ta opera Pucciniego jest jednym z niewielu dzieł, w którym to co dzieje się na scenie ma ściśle określony czas i miejsce. Akcja opery rozgrywa się 17 czerwca 1800 roku w Rzymie i obejmuje 24 godziny. Kolejne akty rozgrywają się w konkretnych miejscach wiecznego miasta. Pierwszy w kościele Sant Andrea della Valle, gdzie malarz Cavaradossi maluje obraz Marii Magdaleny i gdzie szuka schronienia zbiegły z więzienia Angelotti, były konsul Rzeczypospolitej. Drugi, w pałacu Farnese, w apartamencie barona Scaprii, okrutnego prefekta rzymskiej policji. Trzeci, zakończony egzekucją Cavaradossiego i samobójczą śmiercią Tosci, na dziedzińcu zamku św. Anioła. Wspaniała muzyka, wartka akcja, dramatyzm scenicznych sytuacji sprawią, że to piękne dzieło pełne kłębiących się emocji, należy z pewnością do najbardziej popularnych oper na świecie.
Zwięzła konstrukcja dramaturgiczna libretta napisanego przez Luigi Illicę i Giuseppe Giacosę, znakomita charakterystyka głównych bohaterów dramatu, partie dające solistom wdzięczne pole do popisu wokalnego, oraz wspaniała, świetnie zinstrumentowana muzyka Pucciniego, w pełni podporządkowana dziejącej się na scenie akcji, są największymi wartościami Tosci. To one zapewniają jej od stu lat (prapremiera odbyła się 14 stycznia 1900 roku w Teatro Constanzi w Rzymie) nieprzemijającą popularność, również na naszych scenach. Polska prapremiera, z Janiną Korolewicz–Waydową w partii tytułowej, miała miejsce w Operze Lwowskiej w marcu 1903 roku. Kilka miesięcy później, 7 listopada, wystawiono Toscę w Operze Warszawskiej z Gemmą Bellincioni. Po niej partię Tosci śpiewały na warszawskiej scenie m. in. Helena Zboińska – Ruszkowska, Margot Kaftal, Wanda Wermińska, Matylda Polińska, Vera Schwarz. Pierwszą powojenną Toscą była Maria Fołtyn. Później sukcesy w tej partii odnosiły, i to nie tylko na polskich scenach: Antonina Kawecka, Alicja Dankowska, Hanna Rumowska, Barbara Zagórzanka, Teresa Wojtaszek – Kubiak, Teresa Żylis – Gara, Hanna Lisowska, Joanna Cortès, a ostatnimi laty Barbara Kubiak.
W zapowiedzianym na 27 czerwca przedstawieniu na Dziedzińcu Zamku Królewskiego na Wawelu wystąpią: Vanessa Goikoetxea (Tosca), Jonathan Tetelman (Cavaradossi), Zalasiński (Scarpia), Michał Kutnik (Angelotti), Paweł Szczepanek (Spoletta). Kierownictwo muzyczne objął Andrzej Straszyńki.
Kilka dni później – 2 lipca 2025 o godz. 20:00, kolejne wydarzenie 26 Letniego Festiwalu Opery Krakowskiej, będzie nim przedstawienie najnowszej krakowskiej inscenizacji Aidy, której premiera miała miejsce 14 marca tego roku.
Adam Czopek
