10 stycznia, w wieku 77 lat, odeszła Antonina Kowtunow, znakomita polska śpiewaczka, od wielu lat solistka Teatru Wielkiego w Poznaniu, zarazem profesor Akademii Muzycznej w Poznaniu. Bogaty stylistycznie repertuar artystki obejmował ponad 50 partii sopranowych, prezentowanych w ponad tysiącu przedstawień na scenach krajowych i zagranicznych. Z jednakowym powodzeniem śpiewała partie koloraturowe i partie typu lirico-spinto. Artystka była również absolwentką klasy fortepianu w Średniej Szkole Muzycznej w Bydgoszczy. 

Antonina Kowtunow urodziła się 2 stycznia 1946 roku w Trawnikach na lubelszczyźnie. Studiowała w Państwowej Wyższej szkole Muzycznej we Wrocławiu, w klasie  prof. Ireny Bardy-Tartyłło. Debiutowała na scenie Opery Wrocławskiej w 1972 roku, partią Żywii w Starej baśni Wł. Żeleńskiego, będąc jeszcze studentką. Jej pierwszą premierą był Czarodziejski flet W.A. Mozarta, w którym śpiewała partię Królowej Nocy, co zostało odnotowane w prasowych recenzjach. Podczas spektaklu dyplomowego śpiewała partię Gildy w Rigoletcie G. Verdiego.

Od 1973 roku była etatową solistką Teatru Wielkiego w Poznaniu, będzie nią  do 2009 roku. Na poznańskiej scenie zaśpiewała większość partii swojego repertuaru. Największe uznanie przyniosły artystce kreacje: Violetty w Traviacie, Konstancji i Blondy w Uprowadzeniu z seraju,  Zuzanny w Weselu Figara, Donny Anny w Don Giovannim, Szamachańskiej Królowej w Złotym Koguciku oraz Hanny w Strasznym dworze. Po premierze Córki pułku Donizettiego, z jej pamiętną kreacją Marii, napisano, że: podbiła widownię nie tylko walorami swego głosu i scenicznym temperamentem.” – Józef Kański „Ruch Muzyczny” nr 10 z 1979 roku.   

„Poznań był dobrym domem. Wyfruwałam i dobrze mi z tym było. Ale zawsze miałam dokąd wracać – twierdziła przed laty Antonina Kowtunow. – Po sukcesie na Międzynarodowym Konkursie Wokalnym w Tuluzie mogłam poczekać dwa tygodnie w Wiedniu, by stanąć do przesłuchania przed szefem tamtejszej opery, ale wróciłam do Poznania, bo czekały mnie ostatnie próby do premiery. Widać mam w sobie coś z agenta ubezpieczeniowego. Nie potrafiłam postawić wszystkiego na jedną kartę, ale nie żałuję. – wspominała w jednym z wywiadów.

„Antonina Kowtunow była gwiazdą operową, która stała na granicy dwóch światów. Z jednej strony miała w sobie cechy wielkich primadonn, o których czytamy w pamiętnikach, śpiewaczki w dawnym stylu, przywiązującej wagę do swojego wyglądu, zachowania na scenie i poza nią. Z drugiej zaś była szalenie nowoczesna i niezależna gotowa na ryzyko artystyczne, jeżeli tylko reżyser lub dyrygent ją przekonali.” – napisano w komunikacie opublikowanym przez Akademię Muzyczną w Poznaniu, po śmierci Artystki.  

Śpiewaczka nie ograniczała swojej artystycznej działalności tylko do macierzystej sceny poznańskiego teatru. Gościnnie występowała na większości polskich scen operowych. W latach 70. i 80. mogła ją podziwiać również warszawska publiczność w Traviacie Verdiego, Uprowadzeniu z Seraju Mozarta czy Hrabinie Moniuszki. Chętnie przyjmowała zaproszenia z Opery Wrocławskiej, gdzie pojawiła się z Albercie Herring Brittena i Traviacie Verdiego. Partię Violetty z Traviaty śpiewała wielokrotnie na scenie Opery Bydgoskiej. Deszcz pochwał i uznania spłynął na nią w 1982 roku, po bytomskiej premierze Lunatyczki Belliniego w której stworzyła pamiętną kreację w partii Aminy. Ponadto wystąpiła w dwóch premierach Teatru Muzycznego w Poznaniu w tytułowych rolach Hrabiny Maricy oraz Księżniczki Czardasza Kalmanna.  

Antonina Kowtunow od początku swej kariery śpiewała gościnnie na scenach operowych w kraju i zagranicą m.in. jako Violetta Traviacie w Stavovskim divadle w Pradze, jako Gilda w Rigoletcie w Operze Narodowej w Bukareszcie. Oklaskiwano ją też w Sofii i Warnie. Wielokrotnie brała też udział w tournée zagranicznych macierzystego Teatru Wielkiego oraz Teatru Wielkiego w Warszawie.

 Osobnym nurtem działalności artystycznej Antoniny Kowtunow była pedagogika wokalna. Od 1990 do 2000 roku była konsultantem wokalnym solistów Teatru Muzycznego w Poznaniu. W latach 1999-2012 prowadziła klasę wokalną w Państwowej Szkole Muzycznej II stopnia im. Fryderyka Chopina w Zespole Szkół Muzycznych przy Głogowskiej w Poznaniu. Od roku 2000 do 2018 roku, przechodząc przez wszystkie szczeble naukowej kariery, prowadziła klasę śpiewu solowego w poznańskiej Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu. Tytuł profesora otrzymała w 2012 roku.

„Zawsze uśmiechnięta, pełna optymizmu, z niezwykłą pasją do muzyki. Taka pozostanie na zawsze w naszej pamięci” – napisano w jednym z tekstów po śmierci Artystki.

Adam Czopek