Magazyn Operowy Adama Czopka

Opera, operetka, musical, balet

Cykl Legendy Polskiej Wokalistyki

Adelina Bolska – wielkość zupełnie zapomniana

Kariera i dokonania tej znakomitej śpiewaczki od dawna należą do grona tych zupełnie zapomnianych. A przecież w swoim czasie należała do grona tych największych sopranów typu liryco-spinto. Była też znana z szerokiej działalności dobroczynnej. Jej trwająca ponad 35 lat (1889 – 1925) kariera związana była z największymi teatrami Europy. Występowała z wielkim powodzeniem w teatrach: Moskwy, Paryża, Barcelony, Petersburga, Warszawy, Londynu i Wiednia oraz Wilna. W 1902 roku uhonorowano artystkę tytułem Solistki Dworu Cesarskiego w Petersburgu. Czajkowski zauroczony głosem artystki, z myślą o jej wokalnym kunszcie, skomponował partię tytułowej Jolanty. Jednak choroba i konieczność kuracji w Vichy uniemożliwiły jej udział w prapremierze tej opery w grudniu 1892 roku. Domeną śpiewaczki były partie: Zyglindy w Walkirii i Elzy w Lohengrinie Wagnera, Tatiany w Eugeniuszu Onieginie Czajkowskiego, Violetty w Traviacie Verdiego, Małgorzaty w Fauście i tytułowej Julii w Romeo i Julii Gounoda oraz Małgorzaty w Hugonotach Meyerbeera. Na scenie Teatru Bolszoj w Moskwie była 16 października 1889 roku pierwszą wykonawczynią partii Elzy w Lohengrinie. Z kolei w Teatrze Maryjskim w Petersburgu była pierwszą wykonawczynią partii Zyglindy w Walkirii, od wystawienia której w 1905 roku rozpoczęto rosyjską premierę wagnerowskiego cyklu Pierścień Nibelunga. Te dwie partie uchodziły za jej życiowe osiągnięcia. Recenzenci pisali, ze dokonała w nich „idealnego połączenia kunsztu wokalnego i aktorskiego.” Pozostając przy wagnerowskich partiach wypada wspomnieć, że z powodzeniem śpiewała również rolę Ewy w Śpiewakach norymberskich.

Adelajda Bolska

Adelina Bolska, a właściwie Adelina Skąpska pochodziła z Podola, urodziła się 16 listopada 1863 w Kessemouki, w guberni bezarabskiej. Muzyczną edukację (fortepian i śpiew) rozpoczęła w Monachium, skąd przeniosła się do Warszawy, gdzie trafiła pod skrzydła Aleksandra Zarzyckiego. To za jego radą na dalsze studia wyjechała do Moskwy, gdzie w latach 1883-88 była w Konserwatorium uczennicą Giacomo Galvaniego i Fiodora Komisarżewskiego. Już w okresie studiów odnotowała w swoim artystycznym życiorysie pierwsze sukcesy, występując na koncertach Rosyjskiego Towarzystwa Muzycznego, pod batutą Piotra Czajkowskiego. Po uzyskaniu dyplomu wróciła do Warszawy, gdzie miała nadzieję rozpocząć karierę, niestety nic z tego nie wyszło, bo nie otrzymała angażu. Nieco zawiedziona wyjechała więc na dalsze studia do Mediolanu, i w tym mieście w Teatro dal Verme (niektóre źródła podają, że był to Teatro Manzoni) miał miejsce jej wysoko oceniony sceniczny debiut – Małgorzata w Fauście. Bezpośrednio po nim, z rekomendacji Piotra Czajkowskiego, otrzymała propozycję występów w moskiewskim Teatrze Bolszoj, była jego solistką była przez trzy sezony. Oklaskiwano ją na tej scenie w operach: Wagnera, Verdiego, Masseneta, Gounoda, Mozarta. Kolejnym etapem jej kariery był Paryż, gdzie została uczennicą najpierw Caroline Miolan-Carvalho, później Bertrami, To one nadały talentowi Adeliny Skąpskiej ostateczny szlif, czyniąc z niej artystkę doskonałą. Paryż jeszcze dwukrotnie odcisnął piękno na jej karierze. Najpierw, od 1897 roku, za radą Bertrami, zaczęła występować pod pseudonimem Adelajdy Boskiej, i jako taka przeszła do historii światowej opery. Również w Paryżu w 1893 roku została żoną hrabiego Aleksandra Dienheim-Szczawińskiego-Brochockiego. Owocem tego związku była urodzona w 1894 roku córka Maria Wanda. Okres od chwili wyjścia za mąż, urodzenia córki i pierwszych lat jej życia był czasem w jej karierze pozbawionym występów. Dopiero w 1896 roku przyjęła propozycję Gran Teatre del Liceu w Barcelonie, gdzie występowała m.in. jako Ofelia w Hamlecie Thomasa.