Finał musi robić wrażenie
Opera jest sztuką złożoną i nastawioną na wywołanie określonych emocji. Takimi momentami w operowym spektaklu są sceny finałowe poszczególnych aktów, a przede wszystkim scena finałowa całego spektaklu, która powinna wstrząsnąć widzem i na długo pozostać w jego pamięci. Czasami trudno…
Duety, czyli sztuka wyrażania miłości
Jeśli opera jest w czymś bezkonkurencyjna, to na pewno w wyrażaniu uczuć. Najchętniej opiewanym uczuciem była – i jest nadal – miłość kobiety i mężczyzny.. Kompozytorzy wręcz prześcigali się w konstruowaniu wielkich duetów skupiających w sobie najsilniejsze emocje, w których…
Dyktatura reżyserów
Od kilkudziesięciu lat niemal każdy z operowych reżyserów bierze sobie za punkt honoru odciśnięcie na prezentowanym dziele pieczęci swojej „odkrywczej” indywidualności, często zupełnie nie licząc się z kompozytorem, ani realiami libretta. Przodują w tym reżyserzy niemieccy, którzy wymyślili określenie: „Regietheater”….
Krzysztof Penderecki w operze, część II
W 1972 roku Lyric Opera w Chicago zamówiła u Krzysztofa Pendereckiego operę dla uczczenia obchodów dwusetlecia powstania Stanów Zjednoczonych, co wprawiło amerykańskie środowisko muzyczne w niemałą konsternację, że nie zwrócono się w tej sprawie do żadnego z kompozytorów amerykańskich. Na…
Krzysztof Penderecki w operze, część I
Krzysztof Penderecki należy do grona najwybitniejszych na świecie kompozytorów XX wieku. Jego dzieła były – i są – prezentowane w najbardziej prestiżowych salach koncertowych i teatrach operowych na całym świecie. Wśród wielu gatunków muzyki jaką tworzył: symfonie, muzyka kameralna, koncerty…
Marii Fołtyn fascynacja Moniuszką
Ta wielka artystka do historii polskiej kultury przeszła przede wszystkim jako niestrudzona propagatorka twórczości Stanisława Moniuszki, który zyskał w jej osobie niezwykłego ambasadora swojej twórczości w kraju i na świecie. Podporządkowała mu niemal całe swoje życie prywatne i artystyczne. Od…
Podkasana muza, czyli barwne dzieje operetki
Dawnej słowo „operetka” oznaczało po prostu małą operę, jednoaktówkę, operowy drobiazg o lekkim charakterze. Dopiero sukces Orfeusza w piekle Jakuba Offenbacha w Paryżu w 1858 roku ustanowił ten gatunek sztuki – operetkę w naszym dzisiejszym znaczeniu. Ogromne powodzenie jakie jej…
Reszkowie w duecie, czasami tercecie
Rodzeństwo Reszków przez wiele lat było siłą sprawczą wysokiej temperatury większości operowych wydarzeń w Europie (Paryż, Londyn, Madryt, Sewilla, Lizbona, czy Mediolan) i na świecie (Nowy Jork, Chicago, Boston, Waszyngton). Podnosiły tę temperaturę częste spotkania Józefiny Jana i Edwarda w…
Operowe schwarccharaktery
Czarny charakter to taka emanacja zła, która często bywa motorem napędowym akcji oraz wyznacznikiem jej dramaturgii. I powiedzmy sobie szczerze czekamy na każde jego wejście, kibicujemy jego złym poczynaniom, które w prostej drodze zagrażają głównemu bohaterowi. Ten z zasady jest…
Przebiegły jak Mefisto
Mimo że operowych diabłów-kusicieli mamy niemały rząd, to tak naprawdę w świadomości operowego melomana funkcjonują dwaj czarci. Jeden to Mefisto z Fausta Gounoda, drugi to tytułowy Mefistofeles, bohater opery Arrigo Boito. Jest jeszcze trzeci Mefisto w Potępieniu Fausta Berlioza. Na…